Notariat na świecie

Międzynarodowa Unia Notariatu (UINL)

Międzynarodowa Unia Notariatu (UINL) to pozarządowa organizacja, której celem jest:

  • wspieranie, koordynowanie i rozwijanie działalności notarialnej na świecie,
  • zapewnienie ścisłej współpracy pomiędzy notariatami członkowskimi.

Założona została w 1948 roku w Buenos Aires w Argentynie. Początkowo należało do niej 19 krajów członkowskich, obecnie zaś ponad 80 z Europy, Ameryki, Afryki i Azji. Polski notariat należy do UINL od 1992 roku. Oficjalne wstąpienie polskich notariuszy do tej organizacji nastąpiło w czasie XX Międzynarodowego Kongresu Notariatu Łacińskiego w Cartagenie de Indias w Kolumbii.

Zadania Międzynarodowej Unii Notariatu (UINL)

 Do zadań Międzynarodowej Unii Notariatu należy:

  • ułatwianie kontaktów i wymiany informacji między notariuszami różnych krajów,
  • promowanie zasad systemu notariatu łacińskiego,
  • reprezentowanie notariatu przed innymi organizacjami międzynarodowymi,
  • współpraca z notariatami krajowymi i organizacjami o zbliżonych systemach prawnych,
  • badanie i gromadzenie regulacji prawnych dotyczących notariatów,
  • organizowanie międzynarodowych kongresów notarialnych.

Organy Międzynarodowej Unii Notariatu (UINL)

 Organami Międzynarodowej Unii Notariatu są:

  • Zgromadzenie Ogólne Notariatów Członkowskich – najwyższy organ władzy,
  • Rada Zarządzająca – organ wykonawczy,
  • Rada Generalna – organ doradczy i opiniodawczy.

W ramach UINL funkcjonują:

  • Komisje Kontynentalne – zajmują się sprawami notariatów w poszczególnych regionach
  • Komisje Międzykontynentalne – mają uniwersalny charakter. Funkcjonują jako komisje tematyczne, powoływane badania ważnych zagadnień, np. deontologia notarialna, wizerunek notariatu, nowe technologie, zabezpieczenie społeczne notariuszy czy prawa człowieka
  • Sekretariat Administracyjny z siedzibą w Rzymie
  • Stałe Sekretariaty
  • Stałe Biuro Międzynarodowej Wymiany Notarialnej

Rada Notariatu Unii Europejskiej (CNUE)

Rada Notariatu Unii Europejskiej (CNUE) to organizacja reprezentująca notariaty państw członkowskich Unii Europejskiej, w których istnieje instytucja notariatu łacińskiego. Powstała w 1993 roku z inicjatywy Międzynarodowej Unii Notariatu Łacińskiego (UINL) i od tego czasu działa na rzecz promowania notariatu w Europie i ochrony interesów obywateli.

 

Do głównych zadań Rady Notariatu Unii Europejskiej należą:

  • reprezentowanie notariatu w instytucjach europejskich,
  • promocja notariatu w Europie na rzecz zwiększania świadomości roli notariuszy w społeczeństwie i podkreślenia znaczenie ich działalności dla bezpieczeństwa obrotu prawnego,
  • uczestnictwo w tworzeniu wspólnego europejskiego obszaru prawa,
  • przyczynianie się do właściwego stosowania prawa wspólnotowego za pomocą kompleksowej działalności edukacyjnej notariuszy,
  • współpraca z innymi organizacjami międzynarodowymi w celu promowania harmonizacji prawa i dobrych praktyk notarialnych na świecie.

Organami Rady Notariatu Unii Europejskiej są:

  • Zgromadzenie Ogólne – jest organem decyzyjnym i politycznym CNUE. Składa się z prezesów krajowych organów samorządów notarialnych państw członkowskich.
  • Prezydent CNUE – kieruje pracami Rady we współpracy z Radą Wykonawczą i Biurem CNUE.
  • Rada Wykonawcza – jest organem doradczym i wykonawczym Prezydenta CNUE. Składa się z przedstawicieli 11 notariatów członkowskich.
  • Biuro CNUE – zapewnia bieżącą działalność Rady.

W ramach CNUE działa szereg grup roboczych, które skupiają się na różnych obszarach tematycznych, takich jak prawo spadkowe, prawo nieruchomości, prawo spółek czy zwalczanie prania pieniędzy. Grupy robocze monitorują działania instytucji europejskich w swoich dziedzinach i opracowują stanowiska wiążące dla notariatów członkowskich.

Polska w Radzie Notariatu Unii Europejskiej

Polski notariat należy do CNUE od 2004 roku, od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Członkostwo w CNUE:

  • pozwala polskim notariuszom na aktywny udział w kształtowaniu europejskiego prawa,
  • wpływa pozytywnie na pozycję polskiego notariatu na arenie międzynarodowej.

Europejska Sieć Notarialna (ENN)

Europejska Sieć Notarialna (ENN) to elektroniczna platforma współpracy dla notariuszy z 22 krajów Unii Europejskiej. Jej głównym celem jest propagowanie i upraszczanie stosowania prawa unijnego poprzez wzajemną pomoc prawną.

 

Funkcje Europejskiej Sieci Notarialnej

  • Wymiana informacji – sieć ułatwia notariuszom wymianę informacji o praktycznych przypadkach, co jest szczególnie ważne w kontekście rosnącej mobilności w obrębie UE.
  • Współpraca – ENN promuje współpracę pomiędzy notariuszami z różnych państw członkowskich, np. w celu sporządzania aktów notarialnych o charakterze transgranicznym.
  • Edukacja – platforma organizuje szkolenia i seminaria dla notariuszy w celu podniesienia ich kwalifikacji i wiedzy na temat prawa unijnego.
  • Wsparcie prawne – ENN opiniuje projekty aktów prawnych UE dotyczących spraw notarialnych.

Zalety korzystania z Europejskiej Sieci Notarialnej

  • Większa pewność prawna – współpraca notariuszy w ramach ENN zapewnia większą pewność prawną dla obywateli i przedsiębiorstw w sprawach transgranicznych.
  • Sprawność i efektywność – platforma ułatwia i przyspiesza czynności notarialne w sprawach transgranicznych.
  • Ochrona praw konsumentów – ENN przyczynia się do ochrony praw konsumentów w transakcjach o charakterze transgranicznym.

Inicjatywy europejskie

WYMIANA DOŚWIADCZEŃ I BUDOWANIE WSPÓLNEJ PRZESTRZENI PRAWNEJ PRZEZ NOTARIUSZY Z PAŃSTW UNII EUROPEJSKIEJ

Rozwój gospodarczy, globalizacja, uproszczony dostęp do rynku pracy dla obywateli UE i związane z nimi przemiany społeczne postawiły notariuszy z różnych państw przed nowymi wyzwaniami i doprowadziły do konieczności zbudowania wspólnej przestrzeni dla międzynarodowej wymiany doświadczeń.

Polski notariat aktywnie uczestniczy w tej formie współpracy. Utrzymuje m.in. kontakty z notariatem francuskim i niemieckim poprzez:

  • regularny udział w szkoleniach organizowanych przez Francuski Uniwersytet Notarialny – warsztaty obejmują zagadnienia związane z wykonywaniem zawodu notariusza i funkcjonowaniem samorządu notarialnego we Francji;
  • udział w seminariach organizowanych w Polsce i Niemczech, służących wymianie informacji, poglądów i doświadczeń w zakresie kompetencji powierzonych notariatom obu państw.

Mając na uwadze tempo rozwoju i przemian należy przewidywać, że współpraca ta będzie się poszerzać i zacieśniać także w odniesieniu do innych państw europejskich. Celem tych działań jest przede wszystkim zwiększenie pewności oraz bezpieczeństwa prawnego obywateli UE, czyli wspólnych wartości, na których straży stoją notariaty poszczególnych państw. 

Nowoczesne inicjatywy europejskie wspomagające pracę notariuszy – europejskie serwisy internetowe

Niezwykle przydatną inicjatywą wspomagającą międzynarodową wymianę doświadczeń notariuszy jest utworzenie ogólnoeuropejskich systemów internetowych, które pomagają rozwikłać różnego rodzaju zagadnienia prawne, przed którymi stają notariusze różnych państw członkowskich. Wśród nich wymienić należy:

Powyższe platformy internetowe ułatwiają dostęp do informacji i wymianę wiedzy między notariuszami różnych państw. Przyczyniają się do budowania wspólnej przestrzeni prawnej w UE oraz wzmacniają pozycję notariatu w Europie.